چرا سیستم های مدیریتی قدرتمند دنیا در ایران به نتیجه مطلوب نمی رسند؟

در پست قبلی در موضوع مدیریت گفتیم که سیستم های مدیریتی قدرتمند دنیا در ایران به نتایج مطلوب خود نمی رسند حال می خواهیم این موضوع را دقیقتر نگاه نموده و دلیل عدم نتیجه بخش بودن این سیستم های مدیریتی را بررسی کنیم. 

سیستم های مدیریتی

قبلا گفتیم کار یک مدیر، تولید روش است و مدیر با توجه به محدودیتها و شرایط موجود در سازمان خود اقدام به تولید روش می نماید. سپس آنرا بکار برده و به نتیجه مطلوب مورد انتظار خود می رسد.
برخی از این روشها که نتیجه های حیرت انگیزی را به همراه داشته اند گسترش یافته و به عنوان سیستم های مدیریتی جدید ، به بقیه سازمانها معرفی و مورد استفاده قرار می گیرند. و رفته رفته به دلیل موفقیت هایی که در اثر کاربرد این سیستم های مدیریتی حاصل می شود فراگیر شده و مورد استفاده همگان در سراسر دنیا قرار می گیرد.
البته بسیاری از آنها نیز وارد ایران شده و مورد استفاده قرار می گیرند. اما متاسفانه در ایران به نتیجه مطلوب و مورد انتظار نمی رسند. چرا که مشاوران و پیاده کنندگان این روشها به یک نکته بسیار ظریف و مهم توجهی نمی کنند و آن فرهنگ جامعه ایرانی است .
عدم بهینه سازی این روشها با فرهنگ ایرانی مانع بزرگ اجرایی شدن و نتیجه بخش بودن این روشها و سیستم های مدیریتی در ایران است. درست است که این روش مدیریتی در کشور مبدا بسیار موفق بوده است اما گفتیم که این روشها با توجه به محدودیت ها و شرایط موجود تولید می شوند و محدودیتها و شرایط مختلف نظیر مسایل فرهنگی و محلی در کشورهای مختلف متفاوت است و شرایط و فرهنگ در کشور مبدا تولید کننده روش بسیار متفاوت با وضعیت موجود در ایران است. بنابراین طبیعی است که در ایران به نتیجه مطلوب نرسند. به عنوان نمونه ۵S که مبدا آن ژاپن است یک مدل بهینه سازی شده و بومی شده (House Keeping) آمریکایی است که ژاپنی ها بعد از دریافت این روش آنرا با فرهنگ خود بومی نموده و تبدیل به ۵S نمودند و برای آنها بسیار موثر و کاربردی بود. و البته ما هم آنرا دقیقا کپی نموده و تلاش کردیم و میکنیم که با همان کیفیت استفاده در ژاپن در ایران نیز مورد استفاده قرار دهیم اما متاسفانه هنوز موفق نشده ایم و نام آن را یدک می کشیم.

بومی سازی سیستم های مدیریتی

موضوع بومی سازی نمودن سیستم های مدیریتی بسیار پر اهمیت بوده و مشاوران و دست اندرکاران این امر باید در ابتدا شناخت کاملی از فرهنگ کاری ، سازمانی و صنعتی ایران پیدا نموده سپس اقدام به بومی سازی روشها نمایند. در غیر اینصورت با کپی بردای کار به جایی نخواهیم برد و وضع به همین منوال پیش خواهد رفت.
متاسفانه معمولا دیده شده مشاورانی که این سیستم ها را به صنایع معرفی و اقدام به پیاده سازی می کنند هیچگاه در صنایع و سازمانهای ایران کار نکرده اند و هیچگونه آشنایی با فرهنگ سازمانی در ایران را ندارند. و تنها تئوری موضوع را کپی نموده و به سازمانها معرفی می نمایند و اغلب تلاش خود را نموده تا شرایط را بسیار مطلوب گزارش نمایند. اما افسوس که همه ظواهر امر هستند و در بطن شرکت پرسنل این روشها را کاغذبازی و دست پاگیر نامیده و تمام اطلاعاتی که به مدیران ارشد سازمان ارایه می دهند فقط از روی اجبار است. چرا که برای آنها این سیستم ها اصلا قابل درک و فهم نبوده و اعتقادی به آن ندارند. و اینگونه است که سیستمی که در دنیا به نتایج قابل توجهی دست یافته است در ایران بی مصرف می نماید.

نتایج به دست آمده از تحقیقات سیستمی در ایران

من این مقاله و مقاله قبلی با عنوان سرنوشت سیستم های مدیریتی در ایران را حدود ۷ سال پیش نوشتم و در انتهای مقاله قبلی خدمت همه دوستان عرض کردم که در حال انجام تحقیقاتی در زمینه سیستم های مدیریتی در ایران هستم. نتایج این تحقیقات تولید یک سیستم مدیریتی قدرتمند شامل یک روش سیستم سازی کسب و کار به نام عاسا و یک سیستم کنترلی به نام تار عنکبوت بود که در دو سال اخیر با پیاده سازی در سازمان های بسیاری، نتایج بی نظیری را به دنبال داشت. علاقمندان به این سیستم می توانند اطلاعات تکمیلی را در لینک های زیر مطالعه بفرمایند.

سیستم کنترلی تار عنکبوت

سیستم سازی کسب و کار به روش عاسا